1. Son yıllarda yapay zekâ, bilimsel araştırmalardan günlük yaşama kadar pek çok alanda belirleyici bir rol üstlenmiş ve yükseköğretim kurumlarının eğitim programlarını da derinden etkilemiştir. Avrupa’nın köklü eğitim geleneğine sahip ülkelerinden biri olan İtalya, bu dönüşüme uyum sağlayarak üniversitelerinde yapay zekâ odaklı lisans programlarını giderek yaygınlaştırmaktadır. İtalya’daki üniversiteler, bilgisayar bilimi, veri bilimi ve mühendislik temelli disiplinleri bir araya getiren yapay zekâ lisans eğitimleriyle öğrencilere hem teorik altyapı hem de uygulamaya yönelik beceriler kazandırmayı amaçlamaktadır. Bu bağlamda, ülkenin sunduğu akademik olanaklar ve eğitim yaklaşımı, yapay zekâ alanında kariyer hedefleyen öğrenciler için önemli bir seçenek oluşturmaktadır.

1- Sapienza Üniversitesi – Applied Computer Science and Artificial Intelligence

Lisans eğitiminin ilk senesinde kalkulus ve programlamayla başlayıp son senesinde sibergüvenlik ve insan-robot etkileşimine kadar geniş kapsamlı ders içeriğine sahip bu bölümün amacı yapay zeka ve uygulamalı bilişimin temel alanlarında uzmanlaşmış becerilere sahip bilgisayar bilimcileri yetiştirmektir. Programlama ve algoritmalardan mimarilere ve sistemlere, insan-bilgisayar etkileşimine ve güvenliğe kadar uzanan bilgisayar bilimi dersleri, karmaşık bilgisayar uygulamalarının tasarlanması ve uygulanması için gerekli altyapıyı ve yapay zeka konularını ele alma yeteneğini sağlayacaktır.
Yapay zekadan makine öğrenimine ve derin öğrenmeye kadar uzanan yapay zeka dersleri, bu alanın temelleri hakkında kapsamlı bir bilgi sağlayacak ve yapay zeka tabanlı tekniklerin bütünsel olarak tasarlanmış bilgisayar sistemlerine ve uygulamalarına uygulanmasını ve kullanımını ustalıkla öğretecektir. Laboratuvar dersleri, öğrencilerin en son teknoloji araçları, IDE’ler ve SDK’lar kullanarak gerçekçi problemler üzerinde uygulama yeteneklerini geliştirecektir. Akademisyenler ve şirket uzmanları tarafından düzenlenen seminerler, gerçek dünya uygulamaları ve çözümleriyle bilgi yelpazesini tamamlayacaktır. Uygulamalı Bilgisayar Bilimi ve Yapay Zeka mezunları, teknolojik gelişmelerle aynı hızda ilerlemelerini sağlayacak sağlam bir temel eğitim ve Bilgi ve İletişim Teknolojileri (BİT) iş piyasasına sorunsuz bir geçişi kolaylaştıran ileri teknik eğitim alacaklardır.

2- Pavia Üniversitesi – Artificial Intelligence

Bu program, yapay zekanın teorik temellerini, tekniklerini, metodolojilerini ve uygulamalarını sağlamayı amaçlamaktadır. Amacı, bu disiplin ve uygulama alanlarındaki bilgi ve becerilerin yaygınlaştırılmasına ve geliştirilmesine katkıda bulunmak, teknolojik yeniliği teşvik etmek ve ülkenin ekonomik ve sosyal kalkınmasını desteklemektir. Yapay Zeka Lisans Programının hedefleri, yapay zekanın temellerini anlamak ve bu bilgiyi işgücü piyasasıyla ilgili önemli uygulamalarda kullanmaktır. Program, üniversiteler arasıdır ve Milano Üniversitesi ve Milano-Bicocca Üniversitesi ile ortaklaşa İngilizce olarak sunulmaktadır.
Şirketler, kurumlar ve araştırma merkezleri, bu sektördeki fırsatları değerlendirmelerine yardımcı olabilecek uzmanlara yönelik artan bir talep ifade etmektedir. Mezunlar, iletişim, tıp, üretim, çevre gibi alanlarda şirketlerde, kurumlarda ve araştırma merkezlerinde yapay zekâ uzmanı, sistem geliştirici, akıllı cihaz tasarımcısı, veri ve bilgi analisti, karar destek operatörü olarak çalışabilmektedir.

3- Luiss Üniversitesi – Management and Artificial Intelligence

Yönetim ve Yapay Zeka Lisans Programı, sağlam bir iş ve girişimcilik vizyonuyla yapay zeka, büyük veri yönetimi ve dijitalleşme alanlarında artan profesyonel talebine yanıt vermektedir. Program, öğrencileri yapay zekanın potansiyelini sorgulamaya dayalı ve uygulamalı bir öğretim yaklaşımıyla geliştirmeyi amaçlamaktadır. Son derece disiplinlerarası olan program, nicel STEM becerilerini ekonomik ve yönetimsel düşünceyle birleştirir ve isteğe bağlı bir beşeri bilimler dersiyle zenginleştir. STEM disiplinlerini, işletme ve yönetim bilimlerini entegre eden disiplinlerarası bir müfredat aracılığıyla, öğrenme ortamı, modern iş sorunlarına yenilikçi çözümler geliştirmek için makine öğreniminden yapay zekaya kadar dijital teknolojilerin pratik kullanımını vurgular. Program, işletme operasyonlarını optimize etmek, stratejik kararları iyileştirmek ve kuruluşların genel performansını artırmak için bilgi teknolojisinin kullanımına odaklanmaktadır.

4- Bocconi Üniversitesi – Mathematical and Computing Sciences for Artificial Intelligence

Bu lisans programı, matematik, bilgisayar bilimi, fizik ve ekonomi gibi önemli bilimsel disiplinlerin kesişim noktasında yer almaktadır. Bunların hepsi, doğa bilimleri, biyomedikal ve sosyal olguları analiz etmek ve özellikle günümüzde mevcut olan geniş veri kümelerinde depolanan karmaşık gerçeklikleri modelleyen Yapay Zeka (YZ) araçlarını geliştirmek için çok önemlidir. Bilim, tıp, teknoloji ve toplumdaki güncel açık soruları ele almak için gereken araçlar hakkında derin ve kapsamlı bir anlayış edinmek isteyen ve YZ’nin artan etkisini kavrayan parlak, matematik odaklı öğrenciler bu programda büyük bir fırsat göreceklerdir.
STEM (Bilim, Teknoloji, Mühendislik, Matematik) konularının unsurlarını birleştiren beceri setlerine olan talep çok güçlü ve artmaktadır. Bu lisans programı, yeni teknolojiler birbirinin yerini alırken bile geçerliliğini koruyacak olan aynı alanlardaki eleştirel ve metodolojik yeteneklere odaklanmaktadır; böylece mezunlar uzun ve tatmin edici kariyerler bekleyebilirler.

Sonuç olarak, İtalya’daki üniversitelerde açılan yapay zekâ bölümleri, hem akademik altyapıları hem de Avrupa’daki teknoloji ve araştırma ekosistemiyle güçlü bağlantıları sayesinde öğrencilere önemli fırsatlar sunmaktadır. Teorik eğitimin uygulamalı çalışmalarla desteklenmesi, disiplinlerarası yaklaşımın benimsenmesi ve uluslararası iş birlikleri, bu bölümleri küresel ölçekte rekabetçi hâle getirmektedir. Yapay zekânın hızla geliştiği
günümüzde, İtalya’da bu alanda eğitim almak, öğrencilere sadece teknik bilgi kazandırmakla kalmayıp aynı zamanda etik, yenilikçilik ve toplumsal sorumluluk bilinci de aşılayarak geleceğin mesleklerine sağlam bir hazırlık sunmaktadır.