İtalya’da Asgari Ücret Nedir?
İtalya, Avrupa Birliği’nde asgari ücretin uygulanmadığı beş ülkeden biri olmaya devam ediyor.
Bu yazımızda, İtalyan hükümetinin asgari ücretin saat başına dokuz euro olması yönündeki öneriyi engellemesinin ardından, asgari ücret konusunun İtalya’da neden bu kadar tartışmalı olduğuna ve işçilerin ne tür haklara sahip olduğuna değineceğiz.Asgari yasal ücrete ilişkin ilk yasaların 1980’lerde Yeni Zelanda ve Avustralya’da uygulamaya konulmasının ardından çoğu ülkede belli miktarlarda asgari ücret uygulanmaya başlamıştır. Günümüzde İtalya’da, bir işverenin personele yasal olarak ödeme yapabileceği resmi olarak belirlenmiş bir asgari oran bulunmamaktadır.
İktidar koalisyon hükümetinin ulusal asgari ücretin saat başına 9 euro olması önerisini engellemesiyle durum yakın zamanda değişecek gibi görünmüyor.
Bununla beraber İtalya’da maaşlar kapsamlı olarak tamamen düzenlenmiş değil. Genellikle işveren ile bireysel çalışan veya onları temsil eden bir sendika (veya her ikisi) arasındaki görüşmelerde anlaşmaya varılıyor.
İtalya’nın güçlü sendikaları farklı endüstriler için geçerli olan toplu iş sözleşmeleri için NCBA’lara baskı kurmaktadır. Bu anlaşmalar genellikle sektördeki farklı işler için asgari ücreti tanımlar ve bu, farklı deneyim veya eğitim düzeylerine sahip çalışanlar arasında farklılık gösterebilir.
Anlaşmalarda emekli maaşları, sosyal yardımlar, çalışma hayatının diğer yönlerini de kapsamaktadır. Örneğin, tipik bir toplu sözleşme, fazla mesai ücreti, ebeveyn izni, tatil ödeneği gibi hususlara ilişkin hükümleri içerebilir.
İtalya’da asgari ücretin kapsamı nedir?
Bu anlaşmaların varlığı kanunla düzenlenmemiştir ve İtalya’daki tüm çalışanların yalnızca yaklaşık yarısı NCBA kapsamındadır. NCBA kapsamına girmeyen şirketlerde çalışan pek çok kişi, düşük maaş alma ihtimaliyle karşı karşıya kalmaktadır.
Asgari ücretin belirlenmesi mümkün müdür?
Yıllar boyunca birçok siyasi parti ve önceki hükümetler, yoksullukla mücadele edeceklerini ve alım gücü refahını arttıracaklarını söyleyerek asgari ücretin uygulanmaya koyulması için baskı kurdular. Buna rağmen, 2019’da Five Star Hareketi’ni hükümet “öncelikli önlem” olarak nitelendirdi.
Ancak şu ana kadar bu öneriler, konunun tamamen bölünmüş siyasi ideolojilerle bağlantılı olduğu bir ülkede yeterince geniş bir destek bulamadı.
Mevcut hükümet, 2022 yılı sonunda iktidara geldikten kısa bir süre sonra asgari ücret uygulamasına karşı olduğunu açıkladı ve “ ulusal iş sözleşmelerinin genişletilip güçlendirilmesinin ve iş vergilerinin azaltılmasının daha etkili olacağını” söyledi. Ancak bu açıklamadan bu yana bunların hiçbirini yapmaya yönelik somut bir plan önerilmedi.
Asgari ücret getirilmesi fikrine yönelik yaygın itirazlardan biri, önerilen saatte dokuz euro’nun İtalya’nın yaşam maaliyetine göre yüksek görülmesiydi. Ancak bu argüman, artan enflasyon nedeniyle bugün giderek zayıf görünüyor.
Hem işverenlerin hem de çalışanların karşı karşıya olduğu yüksek vergi yükü ve İtalya’da yaygın olan on üçüncü maaş taksitinin ödenmesiyle ilgili olarak asgari ücret teklifinin nasıl işleyeceğine dair sorular var.
Avrupa Birliği 2022’de “işçiler için makul yaşam standartlarını garanti altına almak” amacıyla yeni bir asgari ücret direktifi çıkartmış olsa da İtalya, bu yönergenin kapsamadığı birkaç ülkeden yalnızca biri.
İtalya, Danimarka, Avusturya, Finlandiya ve İsveç’le birlikte Avrupa Birliği’nde asgari ücretin uygulanmadığı beş ülkeden biri olmaya devam ediyor.
